Việt Nam – một trong những quốc gia đa dân tộc với 88% là dân tộc kinh, 12% là dân tộc thiểu số. Điều này đem lại cho nhiều họ khác nhau cho người Việt. Theo một số nghiên cứu, hiện nay Việt Nam gần 300 họ khác nhau. Vậy bạn có thắc mắc họ của mình đang mang thuộc top mấy những dòng họ của Việt Nam không.
Nội dung chính trong bài
Những điểm không thể bỏ qua về các dòng họ tại Việt Nam hiện nay
Từ thời Hùng Vương, dân ta chưa có quan niệm về dòng họ theo kiểu phụ hệ như Trung Quốc. Đến thời Thục Phán và Triệu Đà (257-111 TCN), ta không thể kết luận rằng Việt Nam đã có họ tên từ đây. Hai vị này là người Trung Quốc sang nước ta để chống Tần, Hán. Đến thời Hai Bà Trưng, xã hội Việt Nam vẫn đang trong thời kỳ mẫu hệ.
Theo các nhà tính danh học, với sự ra đời của chế độ phụ hệ thì tên họ cũng xuất hiện đồng thời. Chỉ khi xã hội Việt Nam đã phát triển, cộng thêm ảnh hưởng từ văn hóa Trung Quốc. Và xảy ra những cuộc hôn nhân dị chủng Hán Việt, thì bấy giờ Việt Nam mới chính thức có tên họ – giống với tên họ Trung Quốc. Như vậy, vào khoảng đầu Công Nguyên Việt Nam đã có tên họ. 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam
Việc Du Nhập Tên Họ Người Tàu Vào Việt Nam
Có hai nguồn xuất phát chính: một là tên họ Trung Quốc, hai là tên họ do người Việt Nam tự đặt. Về các tên họ Trung Quốc mà ta đang mang hiện nay được du nhập vào nước ta qua các giai đoạn lịch sử.
Trong hơn 1000 năm bị đô hộ, lịch sử đã cung cấp nhiều bằng chứng về sự qua lại của những người Tàu như quan lại, binh lính, quý tộc,dân nghèo… những người họ đã ở lại, kết hôn với người Việt và trở thành người bản xứ. Chính những người này đã đem đến đa sự đa dạng trong tên họ của Việt Nam.
Một ví dụ điển hình là:
Lý Bôn, hay còn gọi là Lý Bí, thuộc dòng dõi người Tàu. Di cư sang nước ta từ đời Ngũ Quý ở làng Bào Đột, huyện Quỳnh Lưu, Thanh Hóa. Ông có mẹ người Việt tên là Nguyễn Thị Đức và cha là người Phúc Kiến, Trung Quốc tên Vũ Huy. 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam
Thống kê những dòng họ phổ biến tại Việt Nam
Họ Nguyễn: chiếm 38,4%
Họ Trần: chiếm 12,1%
Họ Lê: chiếm 9,5%
Họ Phạm: chiếm 7%
Họ Hoàng/Huỳnh: chiếm 5,1%
Họ Phan: chiếm 4,5%
Họ Vũ/Võ: chiếm 3,9%
Họ Đặng: chiếm 2,1%
Họ Bùi: chiếm 2%
Họ Đỗ: chiếm 1,4%
Họ Hồ: chiếm 1,3%
Họ Ngô: chiếm 1,3%
Họ Dương: chiếm 1%
Họ Lý: chiếm 0.5%
Do các điều kiện, hoàn cảnh lịch sử khác nhau, có nhiều dòng họ phải thay đổi tên họ của mình. Tuy vậy, sự thay đổi này chỉ xảy ra trong một phần nhỏ của dòng họ đó, chứ không phải toàn bộ dòng họ.
Nhưng hầu hết sự thay đổi này đều là chuyển tên thành một dòng họ khác đã có trên đất nước. Rất khó xảy ra trường hợp đổi tên hẳn một dòng họ mới (bởi như vậy sẽ tạo nên một sự nghi ngờ đối với các quan chức địa phương đương quyền…). Vậy nên, trong thực tế, chỉ thay đổi về tăng giảm số người trong từng dòng họ. Còn số lượng dòng họ đã có thì không thay đổi. 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam
TOP 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam
1. Họ Nguyễn
Họ Nguyễn là dòng họ có số lượng nhất Việt Nam hiện nay chiếm 38,4% – khoảng 36,8 triệu người. Tại nước ngoài, họ Nguyễn cũng rất phổ biến tại những nơi có người Việt định cư. Theo thống kê, tại Úc họ Nguyễn đứng thứ 7. Tại Cộng hoà Séc họ Nguyễn đứng đầu danh sách về các họ của người ngoại quốc. Tại Mỹ, họ Nguyễn đứng thứ 57 trên bảng xếp hạng.
Một số nhân vật lịch sử nổi tiếng mang họ Nguyễn như: Nguyễn Trãi, Nguyễn Sinh Cung(Bác Hồ) , Nguyễn Tri Phương, Nguyễn Văn Thoại, Nguyễn Du, Nguyễn Văn Linh,…
2. Họ Trần
Xếp thứ 2 trên bảng xếp hạng, sau họ Nguyễn chính là họ Trần. Họ Trần chiếm 12,1% – khoảng 11,6 triệu người Tổ tiên của dòng dõi nhà Trần tại Việt Nam. Tên họ này có nguồn gốc ở Tần Châu, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.
Một số nhân vật lịch sử nổi tiếng mang họ Trần như: Trần Thánh Tông, Trần Quốc Tuấn, Trần Phú, Trần Quốc Toản…
3. Họ Lê
Họ xếp thứ ba trong danh sách dòng họ đông “quân số” nhất trên Việt Nam chính là họ Lê. Với hơn 9,12 triệu người, chiếm khoảng 9,5% người mang họ này.
Một số nhân vật lịch sử nổi tiếng mang họ Lê như: Lê Duẩn, Lê Quý Đôn , Lê Hồng Phong, Lê Hữu Trác, Lê Hoàng…
Những điều thú vị về dòng họ đứng đầu Việt Nam
Vị trạng nguyên đầu tiên của Việt Nam là người mang họ nguyễn: Nguyễn Quán Quang.
Nguyễn Hiền – vị trạng nguyên trẻ tuổi nhất trong các triều đại ở Việt Nam. Dưới thời vua Trần Thái Tông, ông đã đỗ trạng nguyên năm 13 tuổi.
Nguyễn Trực, Nguyễn Nghiêu Tư, Nguyễn Đăng Đạo – là 3 người họ Nguyễn được phong là Lưỡng quốc trạng nguyên.
Trong các triều đại lịch sử, có hơn 1000 người đỗ từ Tiến sĩ trở lên đều mang họ Nguyễn.
Dưới thời nhà Nguyễn chỉ có 2 vị hoàng hậu chính thức: Tống Thị Lan ( bà là vợ vua Gia Long), Nam Phương Hoàng Hậu (vợ vua Bảo Đại – hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam). 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam
Tại sao họ Nguyễn lại là dòng họ lớn nhất tại Việt Nam
Vào thế kỷ 19, khi người Pháp biến Việt Nam trở thành thuộc địa của mình. Khi đó, lần đầu tiên người Pháp tiến hành cuộc điều tra về dân số. Cuộc điều tra này diễn ra với quy mô lớn nhất trên toàn bộ Việt Nam.
Trong khi diễn ra cuộc điều tra, họ gặp phải một vấn đề phiền phức rất lớn, đó là: Đa số bộ phận người dân Việt Nam ở tầng lớp thấp bình dân đều không có họ. Vậy nên không có cách nào khác để tiến hành thống kê tổng kết.
Vậy nên lúc bấy giờ phải làm như thế nào? Đây là câu hỏi được đặt ra bởi chính quyền người Pháp. Họ liền nghĩ ra một cách, chẳng phải trước đây triều Nguyễn là triều đại cuối cùng của người Việt sao. Vậy nên họ đều xếp những người không mang họ đó để họ đều thành họ Nguyễn. Từ đó, dòng họ này, bởi thế lại được nhân rộng với quy mô lớn chưa từng thấy thêm một lần nữa. Đây chính là nguyên nhân tại sao đa số người dân Việt Nam đều mang họ Nguyễn.
Nhưng thực tế cho dù không có người Pháp, họ Nguyễn vẫn là 1 trong 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, để chiếm đến tỷ lệ lớn 40% như vậy, không thể không kể tới tác động của thực dân Pháp.
Giờ thì bạn đã biết 3 dòng họ lớn nhất Việt Nam là dòng họ nào chưa. Bạn có thuộc TOP những dòng họ lớn này không?